Każdy rodzic martwi się o swoje maleństwo, gdy doskwierają mu przykre dolegliwości. Jedną z niewątpliwie dokuczliwych są zaparcia. Czy mogą one stanowić objaw poważniejszych schorzeń? Jak sobie z nimi radzić, by ulżyć dziecku? Kiedy zgłosić się do lekarza? Poznaj najważniejsze fakty.
Zaparcia u niemowlaka – jak je stwierdzić?
W przypadku noworodków i niemowląt kwestia rozpoznania zaparć jest nieco inna niż w przypadku ludzi dorosłych. Przede wszystkim u dzieci nie stwierdza się zaparcia wyłącznie na podstawie częstotliwości wypróżnień. Dlaczego?
Odpowiedź jest prosta. Młody organizm cały czas intensywnie się rozwija, a układ pokarmowy maluszka nie jest jeszcze w pełni wykształcony. Dlatego też niemowlęta mogą wypróżniać się zarówno nawet po kilka razy dziennie, jak i 1-2 razy w tygodniu. Pierwsza z wymienionych sytuacji wcale nie musi świadczyć o biegunce, zaś druga nie musi wskazywać na zatwardzenie. Jeśli takiemu a nie innemu cyklowi wypróżnień nie towarzyszą niepokojące objawy, dziecko rozwija się prawidłowo, przybiera na wadze, jest spokojne i radosne, oznacza to, że wszystko jest w porządku.
Zatwardzenie u niemowlęcia możesz stwierdzić wówczas, gdy:
- brzuch jest twardy i wzdęty;
- oddawany kał jest bardzo twardy i zbity;
- próba wypróżnienia sprawia dziecku widoczny ból (maluszek płacze, pręży się, jest niespokojny);
- dziecko traci apetyt.
Zaparć u dziecka nie wolno Ci lekceważyć. Nie muszą one od razu sugerować poważnych problemów zdrowotnych, ale niemowlę zawsze odczuwa duży dyskomfort, a nawet ból. W związku z tym sięgnij po sprawdzone sposoby, aby mu ulżyć, a jeśli problem nie mija, zgłoś się z maluszkiem do specjalisty.
Czy zaparcia mogą wskazywać na poważne problemy zdrowotne?
Mogą, ale nie muszą. Najczęstszą przyczyną zaparć u niemowląt, jak już zostało nadmienione wyżej, jest to, że po prostu układ pokarmowy nie jest jeszcze w pełni rozwinięty i nie potrafi radzić sobie tak efektywnie jak układ dorosłego człowieka. Za przykry problem zatwardzenia odpowiada też często niedostateczna ilość błonnika i wody w codziennej diecie.
Jeśli natomiast chodzi o poważniejsze przyczyny zaparć, które niewątpliwie wymagają konsultacji lekarskiej i podjęcia stosownego leczenia to m.in.:
- alergia pokarmowa;
- celiakia;
- choroba Hirschsprunga;
- wady anatomiczne odbytu;
- niedrożność jelit.
Jeżeli zaparciu towarzyszy szereg innych niepokojących objawów, jak m.in. gorączka, wymioty, spadek masy ciała, koniecznie udaj się do lekarza. Tylko specjalista jest w stanie ocenić stan zdrowia dziecka, zlecić badania i wdrożyć leczenie, jeśli zajdzie taka potrzeba.
Jak pomóc dziecku cierpiącemu na zaparcia?
W pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę na to, czego robić… nie należy! Przede wszystkim nie podawaj żadnych specyfików bez wiedzy i zgody lekarza – nawet tych, które dostępne są w aptece bez recepty. We własnym zakresie możesz zastosować wyłącznie naturalne, domowe sposoby. Co na zaparcia u noworodka lub piersią sprawdzi się zatem najlepiej?
Musisz zadbać o to, aby dziecko piło wodę – najlepiej czystą. Ponadto możesz podawać rozcieńczone z wodą naturalne soki i kompoty. Jeśli dziecko jest już na tyle duże, że możesz rozszerzać stopniowo jego dietę, wprowadź do niej duże ilości warzyw i owoców (unikaj jedynie warzyw strączkowych w dużych ilościach, które mają działanie wzdymające). Są one bardzo dobrym źródła błonnika. Przygotowuj też maluszkowi przeciery z owoców.
Jeśli dziecko ma problem z zaparciami, wycofaj z jego diety (lub w znacznym stopniu ogranicz) kleiki i ryż. Kiedy widzisz, że niemowlę odczuwa dyskomfort z powodu bólu brzuszka, wykonuj delikatny masaż. Zadbaj o spokój w czasie posiłków, postaraj się unormować rytm dnia, aby posiłki w miarę możliwości odbywały się o stałych porach, co w którymś momencie wpłynie również na unormowanie wypróżnień.
Bibliografia:
- Dr n med. Dziechciarz P., Jakie są kryteria rozpoznawania zaparcia u noworodków, niemowląt i dzieci do 4. roku życia? Jakie są najczęstsze przyczyny zaparcia w tej grupie wiekowej?, https://www.mp.pl/pytania/pediatria/chapter/B25.QA.3.10.37., data dostępu: 30.01.2020
- Dr n med. Dziechciarz P., Zaparcia u dziecka, https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/65370,zaparcia-u-dziecka, data dostępu: 30.01.2020