W dzisiejszych czasach, jak nigdy dotąd, dostęp do komputera czy smartfona jest nadzwyczaj prosty. Standardem jest to, że każdy nastolatek ma co najmniej 1 – 2 sprzęty elektroniczne, z którymi niemalże się nie rozstaje. Dzieci na co dzień korzystają z telefonu, dodatkowo długie godziny spędzając przed komputerem czy telewizorem. W konsekwencji krótkowzroczność występuje nawet u co 3 dziecka w Europie. Czy można temu przeciwdziałać? Jak chronić oczy naszej pociechy przed szkodliwym wpływem ekranu i światła niebieskiego?
Cyfryzacja – przywilej czy przekleństwo?
Osiągnięcia XXI wieku są niesamowite. Zdalnie sterowane samochody, sprzęty medyczne ratujące życie czy samo sprzątające roboty domowe… Na wielu poziomach nasza cywilizacja rozwija się w oszałamiającym tempie. Liczne wynalazki pozwalają nam nie tylko ratować ludzkie życie w wyjątkowych sytuacjach, ale także wspierają nas i ułatwią tę “zwyczajną” codzienność. Dzisiaj, dzięki nowoczesnej technologii, rozmowa z bliskimi oddalonymi kilkadziesiąt tysięcy kilometrów od nas jest banalnie prosta. Możliwe jest również spędzanie większości dnia na łódce w tropikalnym raju i jednocześnie odbywanie lekcji zdalnych.
Niewątpliwie, nowoczesna technologia to ogromne wsparcie dla naszych pociech. W wyjątkowych sytuacjach możliwe są lekcje zdalne. Dzieci mają dostęp do licznych narzędzi, które mają pomóc im w nauce, ale także oferują wiele gier i zabaw.
Niestety to, co dobre w umiarkowaniu, szkodzi w nadmiarze. Nowoczesna technologia, oferując tak wiele, jeśli pochłania nasze dzieci, przyczynia się do tego, że zaburzony jest cykl dobowy czy odpoczynek narządu wzroku. W konsekwencji dochodzić może do wystąpienia szeregu chorób czy wad wzroku, najczęściej krótkowzroczności. Aby dowiedzieć się więcej, jaki wpływ mają wady wzroku na rozwój Twojego dziecka, przejdź tutaj: https://mamwzrokok.pl/wplyw-wady-wzroku-na-rozwoj-dziecka/.
Jak zmniejszyć negatywny wpływ ekranu na wzrok dziecka?
To, co w największym stopniu wpływa szkodliwe na wzrok naszego dziecka, to częsta i długa ekspozycja na światło niebieskie i patrzenie w ekran. Nie tylko zwiększa to stres oksydacyjny w komórkach (działanie nadmiaru światła niebieskiego), ale także przyczynia się do przeciążenia układu wzrokowego, szczególnie oczu (długotrwałe patrzenie na bliskie odległości). W konsekwencji przyczynia się to do wydłużenia gałki ocznej.
Aby zmniejszyć ten negatywny wpływ korzystania ze sprzętów elektronicznych, należy możliwie skrócić ten czas. Warto zachęcić dziecko do rozwijania pasji, które dzieją się “offline”, bez sprzętu elektronicznego. Szczególnie cenne będzie, jeśli uda nam się zachęcić swoją pociechę do aktywności na świeżym powietrzu.
Jednocześnie wiemy też, że czasami kilka godzin przed komputerem jest nieuniknione. Zdalne lekcje czy nauka z wykorzystaniem narzędzi, jakie oferuje tablet czy komputer, może być niezbędna. W takich sytuacjach warto zadbać o to, aby dziecko robiło regularne przerwy od komputera. Przykładowo tak jak w szkole, po 45 minutach zajęć, 10 – 15 min to przerwa od korzystania z komputera czy tabletu. Należy wtedy zachęcić pociechę, aby zajęła się czymś zupełnie innym. Jednocześnie należy przypomnieć, że nie jest to czas na telefon. Podczas tej przerwy warto zróżnicować obiekty pod względem odległości. Dobre będzie obserwowanie obiektów przez okno czy spacer z psem, który najpewniej będzie wymagał zmiany widzenia otoczenia na bliskie i dalekie odległości.
Kiedy udać się do specjalisty?
Jednocześnie, pomimo naszych starań, w pewnym momencie może okazać się, że wzrok dziecka się pogarsza. Jeśli pomimo wprowadzenia zdrowych nawyków związanych z przerwami czy higieną nauki, widzenie dziecka dalej będzie się pogarszać, konieczne będzie zgłoszenie się do okulisty, a później zapewne do optyka. Sygnałem alarmowym powinno być to, że nasze dziecko niedowidzi z tablicy czy skarży się na bóle głowy.
Wtedy należy udać się do okulisty, który sprawdzi wzrok dziecka. Jeśli zostanie zdiagnozowana wada refrakcji, konieczne będzie zakupienie odpowiednich okularów korekcyjnych i ich noszenie zgodnie z zaleceniami. Specjalistą, który odpowiednio dobierze okulary dla naszego dziecka, jest właśnie optyk. Aby znaleźć doświadczonego specjalistę, przejdź tutaj: https://mamwzrokok.pl/ok-szukam-optyka/.
Podsumowując, profilaktyka i odpowiednia higiena nauki i zabawy to podstawa w trosce o dobry wzrok dziecka. Chcąc uniknąć wystąpienia wad wzroku, konieczne jest nauczenie dziecka regularnych przerw od sprzętów elektronicznych. Równie istotne jest także przestrzeganie przerw połączone ze zmianą odległości obserwowanych obiektów, a także regularne kontrole u specjalisty ochrony wzroku – okulisty.
Bibliografia:
- Grzybowski i wsp. Epidemiologia i leczenie krótkowzroczności na świecie. Ophtherapy 2017; 4:3:15:129-135.
- Partyka i wsp.. Epidemiologia chorób narządu wzroku oraz infrastruktura okulistyki w Polsce. Przegląd Epidemiologiczny 2015; 69: 905 – 908
- Medycyna praktyczna. 2,5 mld krótkowidzów na świecie w 2020 r. Informacja prasowa z 31.12.2018.
- Oleszczyńska-Prost. Krótkowzroczność. Część I – patogeneza w świetle aktualnego stanu wiedzy. Klinika Oczna 2018, 120 (3): 168 – 172.